Nastalowej.pl to platforma aktywizacji ulicy Stalowej i jej okolic.
Zapraszamy do współpracy praskich mieszkańców, organizacje i władze lokalne.
Podzielcie się informacjami, inicjatywami oraz ciekawostkami związanymi z tą częścią Pragi.
Stalowa to miejsce z potencjałem. Chcemy, aby ożyło na nowo.
Stalowa została wyznaczona jako jedna z głównych ulic Nowej Pragi już w latach 1865–1867, chociaż nie miała wtedy jeszcze nazwy, ani nawet nie znajdowała się w obrębie Warszawy. Do Warszawy ulica została przyłączona w 1880 roku. Nazwę natomiast uzyskała dopiero w 1891 roku, po tym, gdy w latach 1878–1879 wybudowano tam Warszawską Fabrykę Stali.
Początkowo na Stalowej mieszkali zatrudnieni w stalowni robotnicy, którzy w dużej części pochodzili z Rosji. Budowano dla nich drewniane, parterowe albo jednopiętrowe, budynki. Wraz ze zniknięciem stalowni zamienionej na warsztaty artyleryjskie zaczęli wprowadzać się tu nowi mieszkańcy, dla których powstawały murowane kamienice sięgające czterech pięter.
Około 1910 r. na ulicy pojawiły się tramwaje i brukowane chodniki. A wraz z nimi sklepy, restauracje czy cukiernie. Dzięki temu Stalowa stała się jedną z najbardziej reprezentacyjnych ulic Nowej Pragi.
Białe plamy dotyczące Nowej Pragi odsłania w ciekawej publikacji pt. “Tajemnice Nowej Pragi. Stalowa 39” Michał Pilich, prawnik, miłośnik Warszawy i Pragi, publikujący w miesięczniku “Stolica”, autor m.in. książek “Ulice Nowej Pragi” i “Warszawska Praga. Przewodnik”. Książkę można pobrać tutaj (PDF 5 MB).
Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę w 1918 roku ze Stalowej wyprowadziła się większość Rosjan. Podczas Bitwy Warszawskiej 1920 roku jeździły tędy do szpitali tramwaje z rannymi.
W niepodległej Polsce ulica przeżywała swój największy rozwit rozwijała się. Powstawały przy niej kolejne restauracje i punkty usługowe prowadzone przez wykwalifikowanych rzemieślników. Na pustym placu między kamienicami robotniczymi powstał bazar Pachulskiego i Domańskiego. Nic dziwnego, że w latach 20. mówiono, iż „jak czegoś nie znajdziesz na Stalowej, to nigdzie tego nie znajdziesz”.
Porosyjskie warsztaty artyleryjskie zostały przejęte przez Wojsko Polskie. Produkowano tam głównie części zamienne do dział i karabinów, a także wózki i skrzynie do przewożenia amunicji. Ulokowała się tu także fabryka „Florange” produkująca perfumy i kosmetyki.
Zabudowy Stalowej utrzymała się przez cały okres wojny w stanie niemal nienaruszonym. W bombardowaniu we wrześniu 1939 r. zniszczone zostały jedynie warsztaty artyleryjskie. Zniszczenia przyniósł dopiero okres powojenny. Większość pięknych dekoracji zostało skutych z fasad miejscowych budynków. Tak okaleczone i zaniedbane, powoli niszczały. W 1970 roku zlikwidowano bazar Pachulskiego i Domańskiego. W latach 80. podczas pożaru jednej z kamienic zniszczona została żydowska mykwa. W listopadzie 1985 r. oddano do użytku zajezdnię Miejskich Zakładów Autobusowych R-3 Stalowa, która funkcjonuje do dziś.
Odrodzenie nadeszło dopiero z początkiem XXI wieku. Działania rewitalizacyjne powodują, że zapomniane ulice Pragi odzyskują dawny blask, a cała dzielnica przechodzi prawdziwy renesans. Staje się ona popularna, zarówno jako miejsce zamieszkania, jak i spędzania wolnego czasu. Ponownie powstają tu klimatyczne bary, restauracje czy galerie sztuki. Warto poznać nowe oblicze Pragi, ale też zapoznać się z jej historycznymi elementami.
Także Stalowa budzi się od nowa.
Praga przechodzi prawdziwy renesans. W dzielnicy inwestuje się coraz więcej – pojawiają się nowe mieszkania, sklepy, restauracje, galerie sztuki i wiele więcej.
Warto poznać nowe oblicze Pragi, ale też zapoznać się z jej historycznymi elementami – obie strony dzielnicy mogą zaskoczyć i oczarować.

Rozrywka

Gastronomia

Gastronomia

Bliskie sąsiedztwo

Usługi

Usługi